Geen tijd om stress aan te pakken
“Nederland is absolute koploper in Europa als het op flexibele arbeidscontracten aankomt. Maar we hebben gefaald om de faciliteiten erbij te ontwikkelen die jongeren staande kunnen houden. Dit breekt de jonge generatie nu op”, Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt en flexibilisering aan Tilburg University
Slapeloosheid, aanhoudende hoofdpijn en vermoeidheid zijn enkele symptomen die kunnen duiden op (werk)stress. Dit zijn signalen die niet op tijd herkend en gekoppeld worden aan een te hoge werkdruk. Hierdoor is een burn-out steeds vaker de reden voor langdurige afwezigheid op de werkvloer.
Groeiende economie, hoog ziekteverzuim
Het gaat economisch gezien goed. Naar verwachting groeit de Nederlandse economie het komende jaar met 2%. Deze groei is voor velen positief nieuws, en terecht. Een stijging van de economie gaat gepaard met een (forse) toename van de koopkracht, investeringen en consumptie. Afgezien daarvan zit aan een economische groei een groot nadeel verbonden. Een groeiende economie gaat gepaard met een stijging van het ziekteverzuim.
Doordat in een periode van economische vooruitgang de werkgelegenheid aantrekt, zijn mensen minder bang hun baan te verliezen. Voor degene die de afgelopen jaren uit angst te veel hooi op hun vork hebben genomen, is dit de periode waarin zij durven toe te geven de werkdruk niet (meer) aan te kunnen. Dat het verzuim door stress vorig jaar acht keer zo hoog was dan in 2009 kwam dan ook niet als een verrassing.
Psychiater Bram Bakker wijdt nog een andere oorzaak aan de toenemende stressklachten. Volgens Bakker is men de balans tussen werk en privé uit het oog verloren, wordt er te weinig bewogen en neemt men niet de tijd om te ontspannen. “Steeds minder mensen gunnen zichzelf de tijd om te lanterfanten of te pierewaaien. Doorlopend moet er iets gebeuren”, aldus de psychiater.
Vooral jongeren zijn de dupe
Het zijn voornamelijk de jonge werknemers die aangeven niet goed in hun vel te zitten. In 2014 lag het ziekteverzuim door stress in de leeftijdscategorie 25-34 jaar nog op 43% en in 2014 steeg dat percentage naar bijna 50%. Als we op dezelfde voet verder gaan zal het percentage verder zal stijgen. Minister Lodewijk Asher van Sociale wil deze stijging tegengaan door het taboe rondom werkstress te doorbreken:
“Het moet normaal worden dat de werkgever en werknemers (werk)stress met elkaar bespreken en aanpakken. Veel werknemers zeggen last te hebben van stress, maar er niet over durven te praten. Daar moet verandering in komen!” aldus de minister.
Stress nauwelijks onderwerp van gesprek
Werkgevers laten kansen liggen. Slechts één derde geeft aandacht aan stress op de werkvloer. Dit betekent dat een meerderheid van de werkgevers nauwelijks of zelfs geen idee heeft hoe met stress op de werkvloer wordt omgegaan. Een gemiste kans, aangezien werknemers juist op dit gebied betrokkenheid van hun werkgever verwachten. De drempel om zelf naar de werkgever toe te stappen is nog altijd hoog.
Maak (werk)stress bespreekbaar!
Stress gaat ten koste van de gezondheid en vitaliteit van de werknemer. Door het taboe rondom stress te doorbreken, weet je wat er op de werkvloer speelt en hoe werknemers zich voelen. ‘Praat met collega’s over (werk)stress’ was dan ook één van de onderwerpen van de Week van de Werkstress 2015. Als je weet hoe werknemers met stress omgaan, kunnen mogelijke burn-outs vroegtijdig worden ontdekt of zelfs worden voorkomen.
Met een preventieve aanpak geef je richting aan de gezondheid van het personeel en stimuleer je een gezonde balans tussen werk en privé. Door erover te praten vergroot je de kans dat werknemers lekkerder in hun vel zitten, dat zij met meer plezier naar het werk toe gaan en productiever zijn. Deze drie punten zorgen voor een positieve werkhouding, creativiteit en flexibiliteit. Door stress op de werkvloer bespreekbaar te maken en werknemers inzicht te geven in hun werkbeleving werk je aan duurzame inzetbaarheid van je personeel.
Als een werknemer een burn-out heeft kun je ervan uitgaan dat hij 180 dagen thuis zit. Door stress preventief aan te pakken kun je dus een bedrag van €45.000,- per werknemer per jaar besparen!
Gezonde balans tussen inspanning en ontspanning
0% van de werknemers in Nederland voelt zich een paar keer per week volledig opgebrand. Het niet durven afwijzen van extra opdrachten, gezellige praatjes met collega’s of te veel werk zijn de voornaamste redenen. Voldoende ontspanning en beweging is een manier om het opgebrande gevoel om te zetten in energie. Dit betekent niet dat het nodig is om vijf dagen per week naar de sportschool te gaan. In tegendeel zelfs.
Het reeds uitgebrachte onderzoek van Thijs Eijsvogels van het Radboudumc en Paul Thompson van Hartford Hospital laat zien dat alle kleine beetjes helpen! Zij hebben aangetoond dat een lichte inspanning van 8 minuten per dag al genoeg is om de kans op gezondheidsrisico’s te verkleinen en goed is voor de geestelijke ontspanning. Werknemers die een jaar lang dagelijks een half uur flink bewegen, voelen zich minder uitgeput of vermoeid.
Weetje: Citrusgeuren als wondermiddel tegen stress. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de geur van citrusvruchten als grapefruit, mandarijnen en citroenen je helpen te ontspannen. Barbera Thomley, coördinator for the complementary en Integrative Medicine Program at the Mayo Clinic, zegt dat met citrusvruchten vaak wordt geëxperimenteerd bij het terugdringen van stress en angst.
Behoefte aan inzicht en ondersteuning
Een ruime meerderheid van de werknemers in Nederland vindt dat hun werkgever meer actie moet ondernemen om werkstress op de werkvloer tegen te gaan. Werknemers geven aan meer te willen bewegen tijdens werktijd en op regelmatige basis te willen praten over de werkdruk. Twee op de drie werknemers geeft aan dit een taak van de werkgever te vinden.
Ook de werkgevers zouden gebaat zijn bij meer inzicht in het stressgehalte op hun werkvloer. Uit de enquête van Esener naar nieuwe ontwikkelingen op het gebied van gezondheid blijkt dat 53% van de werkgevers over onvoldoende informatie beschikt om psychosociale risico’s op tijd te herkennen.
Kortom: Als werkgevers flexibele, stressbestendige en vitale werknemers in hun team willen, die zich niet tot weinig ziek melden, dan mag een preventieve aanpak niet ontbreken. Door stress op de werkvloer bespreekbaar te maken wordt de drempel om aan te geven de werkdruk niet meer aan te kunnen lager. Doen we dit niet? Dan zal werkstress voorlopig de meest voorkomende beroepsziekte in Nederland blijven. Laten we er met zijn allen voor zorgen dat het aantal van 1 miljoen werknemers met stress gerelateerde klachten wordt teruggedrongen. Maak tijd om stress aan te pakken en voorkomen langdurige uitval van jouw personeel!