Wat is verzuim?

Verzuim treedt op wanneer een medewerker zich ziek meldt en tijdelijk niet in staat is om te werken. Dit kan variëren van een korte periode tot een langdurige afwezigheid. Kortdurend verzuim komt veel voor, aangezien iedereen wel eens ziek kan zijn. Wanneer een medewerker zich echter kort frequent ziek meldt, is het belangrijk om dit bespreekbaar te maken. Herhaald kort verzuim kan namelijk een voorbode zijn van langdurig verzuim.

Van langdurig verzuim is sprake wanneer een medewerker langer dan zes weken wegens ziekte afwezig is. In dergelijke gevallen wordt de bedrijfsarts ingeschakeld om de situatie te beoordelen en passend advies te geven over de aanpak en eventuele re-integratie van de medewerker.

Verzuim kan verschillende oorzaken hebben. Een veelvoorkomende reden is werkstress. Als werkstress bij de medewerker zorgt voor een burn-out, duurt het verzuim gemiddeld 9 maanden. Dit heeft grote impact voor zowel de medewerker als het bedrijf. Om dit te voorkomen is het van belang om de energiebronnen van de medewerker te verhogen.

Wil je meer weten over energiebronnen, bevlogenheid en werkstressoren? Lees dan onze whitepaper over werkstress. 

Het vroegtijdig herkennen van signalen die wijzen op een risico op langdurig verzuim is cruciaal om uitval te voorkomen. Deze indicatoren omvatten zowel fysieke als mentale klachten en werkgerelateerde factoren. Het inzetten van instrumenten zoals de PSA-vragenlijst (Psychosociale Arbeidsbelasting) kan organisaties helpen om deze signalen preventief in kaart te brengen.

1. Fysieke indicatoren

• Frequent kort verzuim: Regelmatige korte ziekmeldingen kunnen wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen die kunnen escaleren naar langdurige uitval.
• Klachten over pijn of vermoeidheid: Aanhoudende lichamelijke klachten, zoals spierpijn of chronische vermoeidheid, vormen vaak een eerste waarschuwingsteken.

2. Mentale indicatoren

• Signalen van stress of burn-out: Terugkerende spanningsklachten, verminderde motivatie of prikkelbaarheid zijn veelvoorkomende symptomen van mentale overbelasting. De PSA-vragenlijst kan deze factoren effectief meten, waardoor organisaties inzicht krijgen in de psychosociale risico’s binnen de werkomgeving.
• Verminderde concentratie en prestaties: Mentale vermoeidheid kan leiden tot fouten en een afname van de productiviteit, wat een mogelijke voorbode is van langdurige uitval.

3. Werkgerelateerde indicatoren

• Onevenwichtige werk-privébalans: Een slechte balans tussen werk en privé kan langdurige stress veroorzaken en de kans op uitval vergroten.
• Hoge psychosociale belasting: Factoren zoals werkdruk, gebrek aan autonomie en beperkte sociale steun verhogen het risico op verzuim. De PSA-vragenlijst biedt een praktische methode om deze risico’s proactief te signaleren.

Een effectief  verzuimbeleid is essentieel voor elke organisatie, omdat het een duidelijke en gestructureerde aanpak biedt voor het omgaan met ziekteverzuim. Het gaat niet alleen om het vastleggen van regels en procedures, maar ook om het creëren van een cultuur waarin zowel preventie als ondersteuning centraal staan.

Het is essentieel om preventieve maatregelen te nemen die zowel het mentale als fysieke welzijn van medewerkers bevorderen. Dit omvat onder andere regelmatige gezondheidschecks en vitaliteitsprogramma’s, maar ook aandacht voor psychosociale arbeidsbelasting (PSA).

Met deze 3 oplossingen kunnen organisaties een effectief en preventief verzuimbeleid ontwikkelen dat niet alleen ziekteverzuim vermindert, maar ook bijdraagt aan een gezonde, betrokken en toekomstbestendige werkomgeving.

1. PSA: Psychosociale Arbeidsbelasting in kaart brengen

Een belangrijk aspect van een preventief verzuimbeleid is het vroegtijdig herkennen en aanpakken van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). PSA omvat factoren zoals werkdruk, ongewenst gedrag en stress, die een directe impact hebben op het welzijn van medewerkers. Door tools zoals de PSA-vragenlijst in te zetten, kunnen organisaties deze risico’s nauwkeurig identificeren en gerichte acties ondernemen. Denk aan het aanpassen van werkprocessen, verbeteren van sociale steun en verminderen van werkdruk. Het verminderen van PSA leidt tot een gezondere werkcultuur en verlaagt het risico op langdurig verzuim.

2. Vitaliteitstrajecten: Gezonde en veerkrachtige medewerkers

Vitaliteitstrajecten spelen een sleutelrol in het bevorderen van het fysieke, mentale en emotionele welzijn van medewerkers. Deze programma’s kunnen bestaan uit sport- en beweegsessies, voedingsworkshops en coaching op het gebied van stressmanagement en persoonlijke ontwikkeling. Door medewerkers te ondersteunen in een actieve en gezonde levensstijl, zowel binnen als buiten de werkvloer, verhoogt een organisatie de betrokkenheid en productiviteit. Vitaliteitstrajecten zijn effectief in het voorkomen van verzuim en versterken tegelijkertijd de duurzame inzetbaarheid van medewerkers.

3. Arbodiensten: Professionele ondersteuning bij verzuimpreventie

Arbodiensten bieden specialistische kennis en ondersteuning bij het voorkomen van verzuim. Ze helpen organisaties om risicofactoren tijdig te signaleren en bieden advies over arbeidsomstandigheden, werkdruk en re-integratieprocessen. Door een arbodienst in te schakelen, krijgen werkgevers professioneel inzicht in complexe situaties, zoals medische klachten en hersteltrajecten. Bovendien helpen arbodiensten bij het opstellen van duurzame beleidsmaatregelen en protocollen, waardoor verzuim effectief wordt beheerst en medewerkers gezond en productief blijven.