De media speelt een belangrijke rol bij de huidige kennis over voeding. Met het bericht over de gezonde werking van superfoods, duurzame en verantwoorde producten zijn we massaal de koolhydraten en gluten uit ons eetpatroon gaan schrappen. We worden overspoeld met informatie over voeding, waardoor we niet meer weten wat gezond is. Deze onwetendheid zorgt voor verwarring. We hebben inzicht nodig in welke mate voeding ons lichaam beschermt of juist de kans op gezondheidsrisico’s vergroot. We moeten terug naar de basis van wat is gezonde voeding? We hebben een gezond voedingspatroon nodig die aansluit op ons gedrag, waardoor iedereen daadwerkelijk gezonder gaat leven.
Voedselverwarring door informatiestress
De liefde voor duurzame, gezondere producten groeit. In het rapport ‘Monitor Duurzaam Voedsel 2014’ staat dat het aantal mensen dat de voorkeur geeft aan duurzame, verantwoorde en verse producten voor het vijfde jaar op rij is gestegen. Een ontwikkeling die je hoogst waarschijnlijk niet onopgemerkt is gebleven. Dat mensen met glutenintolerantie, Coeliakie, geen chocola, pasta en brood kunnen eten is niet meer van deze tijd. De schappen in de supermarkt staan tegenwoordig vol met biologische, duurzame en glutenvrije producten.
Voor mensen met Coeliakie is het toenemende aanbod van glutenvrije producten een uitkomst, maar in hoeverre zijn dergelijke producten gezonder voor de mensen waar geen glutenallergie is geconstateerd? Als je met vrienden of familie tegenwoordig uit eten gaat is er negen van de tien keer iemand die ‘de komende maanden even geen gluten eet’.
Er is zoveel informatie over wat gezond en niet gezond voor je is dat we door de bomen het bos niet meer zien. We proberen van alles uit om onze gezondheid een boost te geven. Voedselverwarring door informatiestress noemen wij dat. We gaan mee in de verhalen over superfoods, schaffen koolhydraten af en eten glutenvrij, omdat (in de meeste gevallen) ons wordt verteld dat dat de manier is om gezonder te leven. Maar wat moeten wij geloven als elk gezondheidsrapport wat anders beweert?
Angst is een slechte raadgever
Voedselverwarring als slechte raadgever
Door de enorme hoeveelheid informatie over voeding zoeken we bij het minste of geringste naar een verklaring bij gezondheidsklachten. Ruim 40% gelooft dat de meeste levensmiddelen minder gezond zijn dan twintig jaar geleden, terwijl groenten en fruit de laatste jaren juist gezonder zijn geworden. Hoogleraar psychologie Winfried Rief beweert dat mensen naar aanleiding van negatieve berichtgeving overbezorgd raken, waardoor klachten en angst elkaar versterken. Het gevolg hiervan is dat een opgeblazen gevoel na een bord pasta of glas melk tegenwoordig direct wordt gelinkt aan Coeliakie, terwijl dat niet de reden ervoor hoeft te zijn.
“Kunnen we dan helemaal niks meer eten?”
We raken het spoor bijster. “Kunnen we dan helemaal niks meer eten?” is een gedachte die bij menig mens naar boven komt als er een nieuw rapport verschijnt over het negatieve effect van voeding op onze gezondheid. Een mooi voorbeeld is het reeds uitgebrachte rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie over de gezondheidsrisicovolle stoffen in bewerkt vlees. Eén duidelijk, wetenschappelijk onderbouwd antwoord op de vraag in welke mate deze risicovolle stoffen gezondheidsrisico’s met zich mee brengen zou een hoop onzekerheid en onwetendheid wegnemen.
Terug naar de basis
Frans is van mening dat als je genoeg groenten, fruit, vezels, plantaardige olie, zuivel, vis en noten eet en met mate rood vlees, (on)verzadigd vet, zout, suiker en alcohol je alles kan blijven eten. Tenzij je er echt allergisch voor bent natuurlijk. “Saai?, ja vast, zegt hij, maar die adviezen werken wel”. Eigenlijk zouden we weer met zijn allen terug moeten naar de basis: wat is gezonde voeding? Want mensen denken dat zij weten wat gezonde voeding is, maar uit onderzoek blijkt dat we het vaak gewoon niet weten. Als we een voedingspatroon opbouwen vanuit de Richtlijnen goede voeding 2015, opgesteld door de Gezondheidsraad, dan staan we weer met onze beide benen op de grond.
