Huilen lucht op
Voor sommige mensen is het feit dat ze (bijna) nooit huilen een gevoel van ‘sterkte’ en kracht’. Je hoort dan ook vaak het verlangen:“Ik wou dat ik wat harder was”. Terwijl je je af kunt vragen wat harder worden met je doet. En in hoeverre je goed voor jezelf zorgt op het moment dat het je lukt om ‘wat harder te zijn’.
Vaak levert het meer op om wat sterker te worden in plaats van harder. Doordat je je sterk voelt merk je dat het goed voelt om je verdriet of frustratie te uiten. En ook al lukt het niet altijd om het met iedereen te delen, het toegeven van een frustratie, twijfel, verdriet of pijn geeft al een sterk gevoel. Dan ben je namelijk eerlijk. En sta je voor wie je bent en voor wat je voelt.
Leven in plaats van overleven
We hebben ons aangepast en geleerd om ‘sterk’ te zijn. We overleven in plaats van we leven. We overleven door zaken niet uit te spreken. Door frustraties over niet verwerkte en niet gezegde gebeurtenissen en situaties maar te ‘laten’. Omdat we geen andere oplossing zien. En dus hebben we geleerd om daar, met enig gemak vaak, overheen te hobbelen. Als hulpmiddel hebben we slaapmiddelen, anti stress pillen e.d. Zo blijft de ‘beerput’ vol. Te vol. En een beerput stinkt. Dat is niet fijn. Het wordt ‘zwaarder’ en ‘viezer’. Hoe langer de put dicht blijft, hoe beter het lijkt om de put vooral dicht te houden. Maar dit is niet goed voor je.
Daag jezelf uit
Inventariseer wat er onder die deksel zit. Dat is lang niet altijd voor iedereen even makkelijk. Maar wees gerust en vertrouw op wie je bent. Ga zitten en schrijf (of bedenk) zo af en toe eens op wat je je kunt herinneren dat dwars heeft gezeten. Wat niet goed voelde. Wat je boos of verdrietig heeft gemaakt. Op die manier kun je je eigen lichaam ‘uitdeuken’. Schrijf alles op, gooi het eruit en wees eerlijk over je tekortkomingen, zwakheden, gemiste kansen en terreur van anderen en alle andere deuken en deukjes. Neem jezelf serieus en wees vooral mild. Het heeft je blijkbaar geraakt. Terecht of niet, daar gaat het nu niet om.
Dus laat je tranen komen, geef je gevoel de ruimte! Gooi de ramen en deuren van je geest af en toe wagenwijd open. En je voelt vanzelf de ‘frisse’ wind.
Zo’n schoonmaakbeurt kan iedereen gebruiken. Het kost tijd en pijn en een niet gerichte moeite. Soms voelt het angstig. Lijkt het alsof de leegte achter het verdriet groter is dan wat je aankunt. Het kan dan ook helpen om het niet alleen te doen. Maar doe het, en je zult ervaren dat je meer ruimte krijgt. Meer energie overhoudt. Het onderdrukken, of soms ook bevechten van negatieve gedachten kost namelijk energie. En als je bedenkt dat je ‘maar’ 100% energie hebt weet je dat alle energie kostbaar is.
Huilen gezond?
Tot nu toe is er weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar huilen bij volwassenen. William Frey onderzocht in de jaren 70 van de vorige eeuw de epidemiologie van huilen en stelde vast dat vrouwen gemiddeld 5,3 keer per maand huilen en mannen 1,4 keer. De spreiding was echter groot: sommigen huilden dagelijks, anderen nooit. Hij constateerde ook dat 85% van de vrouwen en 73 procent van de mannen zich beter voelde na het huilen. Deze resultaten zijn in later en beter onderzoek bevestigd.
Huilen wordt vaak als positief ervaren. Eventuele negatieve gevoelens hebben vooral te maken met een gevoel van zwakte, met name bij mannen is dit het geval.
Alleen mensen huilen
Geen enkel dier huilt. Alleen bij mensen zit huilen diep verankerd in hun brein. Evolutionair gezien is dit eenvoudig te verklaren. De mens komt in vergelijking met de meeste diersoorten behoorlijk hulpeloos ter wereld. Baby’s, peuters en kleuters zijn totaal afhankelijk van anderen. Huilen is een zeer efficiënte roep om bijstand, steun en troost. Het is een teken van hulpeloosheid. Volwassenen hebben deze primitieve manier van communiceren in principe niet meer nodig. Die kunnen gewoon om hulp vragen. Toch stromen ook bij volwassenen de tranen rijkelijk over hun wangen.
Volwassen tranen
Voor de tranen van volwassenen bestaan er meer complexe verklaringen. Lang werd verondersteld dat huilen stresshormonen en afvalstoffen af zou voeren. Maar onderzoek van Ad Vingerhoets, Hoogleraar stress en emoties, toonde aan dat deze verklaring niet volstond. Een huilbui bevat maar een paar kubieke milliliters vocht. Zulke kleine hoeveelheden kunnen nooit afvalstoffen afvoeren.
Huilen betekent letterlijk vertaald: ‘Help mij, steun mij, ik ben machteloos, ik voel me hulpeloos’. Door te huilen maakt je duidelijk dat je iets niet aan kunt. Je voelt je overweldigd. Tranen zijn daarmee een krachtig communicatiemiddel. Ze hebben immers veel meer impact dan een verbaal verzoek. Ook richting jezelf!
Gezondheidspsychologe Michelle Hendriks deed onderzoek naar de invloed van huilen op de lichamelijk en geestelijke gesteldheid van een persoon. Hieruit blijkt dat het huilen zelf niet oplucht maar huilen zou wel op een indirecte manier goed voor je zijn. Door te huilen krijg je troost en sociale steun, en daar knap je van op. Daarnaast vond Hendriks bewijs dat de lichamelijke reacties die gepaard gaan met huilen, zoals het toenemen van de hartslag, de fysiologische balans van het lichaam bevorderen.
Ander onderzoek wijst uit dat tranen die veroorzaakt worden door emoties een andere chemische samenstelling hebben dan tranen die voortkomen uit andere prikkels. Emotionele tranen bevatten meer hormonen met proteïnen zoals prolactine, corticotropine en leucine. Deze hebben een natuurlijke pijnstillende werking.
Er is meer wetenschappelijk onderzoek naar huilen nodig, om erachter te komen wat al deze puzzelstukjes samen betekenen. Voor nu weten we vooral dat het inhouden van emoties niet goed is voor je gezondheid. Laat dat voldoende zijn.
Bekijk ook eens onze blog over vergroot je mentale weerbaarheid!
Bronnen:
Het lichaam liegt nooit (Ted Troost over Haptonomie);
Universiteit van Tilburg;
Tranen, waarom mensen huilen, 2011, Ad Vingerhoets;
Trimble M. Why humans like to cry – Tragedy, evolution, and the brain. Oxford University Press’
