Wat is gezond en wat niet? 7 denk fouten

Een goede gezondheid is belangrijk, daar is inmiddels iedereen het wel over eens. Het voorkomt vaak ziektes en (chronisch) ongemak en leidt vaak tot het ervaren van meer energie en geluk. Maar ja, hoe je zo gezond mogelijk blijft is echt voor iedereen anders. Bewustwording en kritisch zijn op wat je leest en hoort helpt! En dan bedoelen we dat je niet altijd kunt vertrouwen op de vele leefstijladviezen die je langs ziet komen op sociale media. En dat is momenteel wel een lastig onderwerp. De voedingswetenschap bevindt zich in een vertrouwenscrisis, waarbij consumenten steeds meer twijfelen aan de intenties en onafhankelijkheid van wetenschappers. En de wetenschappelijke feiten zijn vaak moeilijk te verslaan met de prachtige verhalen en het tonen van een droomleven en een ‘killer body’, zonder ziektes en ongemak. Terwijl dit niet altijd klopt. Sterker nog, er worden ook adviezen gedeeld die, bewezen, ongezond zijn. Daarbij is het zo dat ieder mens uniek is. En dat bepaalde adviezen niet direct voor iedereen gelden. Het is dus vooral een combinatie van goed naar jezelf luisteren en het volgen van onderbouwd wetenschappelijk bewijs.

Het is aan te raden vooral het hoofd koel houden. De basis is namelijk best eenvoudig; kies voor: vers, vezels, volkoren, groenten, fruit, variatie en niet iedere dag vlees. 

Verder is vooral bewustwording erg belangrijk wanneer het gaat over goed voor jezelf kunnen zorgen. Dit geldt voor zowel fysiek als mentaal. Dus vraag je eens af:

1. Hoe ziet jouw eet- drinkpatroon eruit?
2. Wat weet je van de producten die je kiest?
3. Wat maakt dat je die keuze maakt?
4. Hoe bereid je een maaltijd?

We zetten de veel voorkomende (denk)fouten even voor je op een rij met, uiteraard, wat handige en praktische tips. Welke gedachten of uitspraken zijn herkenbaar?

1. Ik heb het druk en eet (onbewust) onregelmatig, vaak tussen de bedrijven door.

Door niet bewust en regelmatig te eten, en er dus ook de tijd voor te nemen, behoud je niet het overzicht van wat je elke dag eet. Het is dan ook heel goed mogelijk dat je te eenzijdig, te veel of te weinig eet. Tips:

• Sla geen maaltijden over, ook niet het ontbijt. Het ontbijt levert niet alleen energie maar ook noodzakelijke voedingsstoffen. Zorg voor een vezel- en eiwitrijk ontbijt.
• Neem naast het ontbijt ook elke dag voldoende tijd voor de lunch en het diner.
• Voeg bij minstens 2 van de 3 maaltijden groente toe. Denk hierbij aan rauwkost, een smoothie met verschillende groenten of beleg je boterham met wat tomaten, paprika en komkommer.
• Kies voor 2 gezonde tussendoortjes zoals bijvoorbeeld een stuk fruit, wat rauwkost (kleine cherrytomaatjes op je werkplek), een schaaltje magere yoghurt met wat rood fruit of een sneetje volkoren koek.
• Koop dit regelmatig in, zodat je de gezonde keuze op voorraad hebt op het moment dat je trek krijgt.

2. Ik heb niet precies door of en wanneer ik calorierijke voedingsmiddelen eet.

Calorierijke voedingsmiddelen zijn o.a. sauzen, kant-en-klare maatlijden, dik belegde broodjes, gefrituurde gerechten en snacks, vette vleessoorten, gebak, koekjes, chocolade, snoeprepen, chips. Tips:

• Als je echt een saus wilt eten dan is het aan te raden deze zelf te maken en niet meer dan een theelepel op je bord doen; niet uit het schaaltje of een grote portie op je bord. De verleiding is dan te groot om het ‘op’ te maken!
• Heb je (echt!) geen tijd om te koken? Maak hierin een bewuste keuze. En mocht je toch voor een kant-en-klare maaltijd kiezen voeg dan voor wat extra groente. Door bijvoorbeeld extra spaghettigroenten bij de spaghettisaus te mengen of een paprika en/of 2 tomaten, wat champignons en sla op de pizza te leggen. Rucola op de pizza is overigens echt heerlijk!
• Neem niet meer dan één soort beleg op een boterham. Voeg regelmatig ook wat extra rauwkost toe.
• Gekookte en gestoomde aardappelen zijn vol vezels, vitamine c en niet vet. Dit geldt niet voor aardappelbereidingen zoals frieten en kroketten. Deze dus niet meer dan 1 keer per 2 (!) weken.
• Lees onze blog over feiten en fabels over voeding en gezondheid

3. Ik vergeet vaak, of kom er niet aan toe, om voldoende groenten en fruit te eten.

Het advies is om minimaal 250 – 300 gram groente en 2 stuks fruit per dag te eten. Zowel groente als fruit bevatten weinig calorieën, veel essentiële voedingsstoffen en doordat ze veel vezels bevatten is het eten hiervan de ideale hongerstiller. Het is niet voldoende om groenten en fruit te eten als garnituur, of wat reepjes paprika toevoegen in de saus of enkele stukjes fruit in de yoghurt. Tips:

• Bedenk goed: groenten eet je nóóit genoeg. Eet niet alleen groenten bij de warme maaltijd maar kies ook voor rauwkost bij de broodmaaltijd en voor groenten als tussendoortje (bv. radijzen, wortel, selderij stengels).
• Fruit kan bij het ontbijt, als dessert of als tussendoortje. Eet 2 tot 3 stuks fruit per dag en probeer goed te variëren (je vindt veel recepten online).
• Ook diepvriesgroenten en –fruit zijn een gezonde keuze. Ze zijn een volwaardig alternatief voor vers. Bovendien zijn ze gebruiksvriendelijk en snel klaar. Dit geldt echter niet voor diepvriesgroenten die zijn voorbereid met sauzen en bijvoorbeeld spekjes.
• Met soep is veel variatie mogelijk en dit biedt dus veel mogelijkheden om groente te eten. Zorg dan wel voor minstens 500 g groenten per liter soep.

4. Ik let altijd op mijn gewicht en eet vooral dieet- en lightproducten.

Steeds meer mensen zijn bewust bezig met hun gewicht en dat is goed. Maar gezond op gewicht blijven of afvallen is meer dan alleen maar op de calorieën letten en te kiezen voor “light”, “0 % vet” en “zonder toegevoegde suiker”. Hierdoor kun je snel eenzijdig en ongezond eten. Tips:

• Kijk altijd op het etiket voor meer informatie.
• Vergelijk behalve het caloriegehalte ook andere elementen van de voedingswaarde zoals vitaminen, mineralen en vezels.
• Minder vet is niet hetzelfde als vetarm. Met een zak lightchips krijg je nog behoorlijk veel vet en calorieën binnen. Voor kleinere porties is er wel altijd een voordeel; zo kun je beter kiezen voor een sneetje magere kaas in plaats van een sneetje vette kaas.
• Geef de voorkeur aan verse basisproducten. Zoals al eerder aangegeven geldt ook hier; hoe verser hoe beter.

5. Ik drink regelmatig suikerhoudende dranken en/of alcohol.

Drink je regelmatig frisdranken, bier of wijn? Of kom je alleen met 4 of meer koffie de dag door? Tijd om ook te letten op gezonder drinken. Tips:

• Zet een fles water met een (leuk) groot glas op je werkplek. Plat of bruisend, van de kraan of uit de fles, het maakt niet uit. Je kunt hiermee nog varieren door wat stukjes fruit (limoen, citroen) of komkommer of gember toe te voegen. Dit nodigt (vaak onbewust) uit.
• Drink elke dag minstens 1 liter water en niet meer dan een halve liter andere dranken zoals koffie en thee.
• Een glas magere of halfvolle melk of karnemelk past prima bij de broodmaaltijd of als tussendoortje.
• Drink niet dagelijks en niet meer dan 1 tot 2 glazen alcohol per keer.

6. Ik ben geneigd om vaak en te snel (te) grote porties op te scheppen en altijd mijn bord leeg te eten.

Ben je een flinke eter? Heb je de neiging om altijd je bord leeg te eten, ook al heb je eigenlijk genoeg? Dan is de kans groot dat je systematisch meer eet dan je nodig hebt en overbodige kilo’s kweekt. Tips:

• Kies een klein(er) bord.
• Een gezond bord is voor de helft gevuld met groenten, voor een kwart met gekookte aardappelen, volkoren pasta of rijst en voor een kwart met een stukje vlees, vis, kip, ei of vegetarische keuze.
• Neem voldoende tijd en eet iedere hap bewust. Dit kan in het begin wat onwennig zijn en lukt niet altijd direct. Dat is niet erg.
• Geef niet op en blijf je bewust van je eetgedrag.

7. Ik kan niet goed koken, laat staan lekker en gezond.

Het aantal calorieën en voedingsstoffen dat je binnenkrijgt, wordt voor een groot deel ook bepaald door de bereidingswijze van de maaltijden. Een stukje vlees bakken in veel boter of groente overgaar koken, is geen goed idee. Gezond koken kan een groot verschil maken qua calorieën en zorgt voor behoud van smaak én voedingsstoffen. Tips:

• Geef de voorkeur aan vetarme bereidingswijzen zoals koken, stomen, pocheren, grillen en wokken.
• Let op de hoeveelheid bereidingsvet. Een eetlepel bereidingsvet per persoon bij de bereiding van de warme maaltijd volstaat. Dit is makkelijk haalbaar als je niet elke onderdeel van de maaltijd in vet bereidt. Dus niet alles bakken, zorg ook hierin voor afwisseling.
• Wees alert op je gebruik van vet en zout. Zo kun je kiezen voor vetarme bouillonblokjes en halveer dan ook nog de aangegeven hoeveelheid. Breng je gerecht verder op smaak met kruiden en specerijen in plaats van met zout. Proef en ruik regelmatig aan kruiden, zodat je de smaak gaat herkennen en weet toe te passen. Online vind je ook veel kooktips. Daarnaast zijn er veel leuke workshops op het gebied van gezond eten.
• Zet eerst het water op en laat dit koken voordat je de groenten of aardappelen toevoegt. Zo kook je ze niet langer dan nodig. Hoe langer je ze kookt, hoe meer voedingsstoffen en vooral ook smaak er verloren gaat.

Bron:https://www.nice-info.be