Mindfulness iets voor jou?
Haptotherapie is, evenals mindfulness een manier van begeleiden die zich richt op de balans tussen voelen, denken en doen. Als voelen, denken en doen op elkaar aansluiten zijn we immers ‘op ons best’. De nadruk ligt op de beleving van jezelf in het hier-en-nu, en op wie je bent in het contact met anderen. Het helpt je je ‘voelende vermogen’ te ontwikkelen, zodat je beter kunt omgaan met je klachten. Het is gericht op het bewust maken van gevoelens en bevordert je lichaams- en zelfbesef.
Anders dan meditatie is mindfulness juist gericht op het bewust aanwezig zijn en voelen. ‘Gewone’ meditatie is vaak gericht op het ‘ontsnappen aan de werkelijkheid’. Dat geeft wellicht even rust, maar om het leven werkelijk te ‘beleven’ is de beweging, om terug naar de werkelijkheid te kunnen en durven keren, net zo belangrijk als interessant.
STOP!
Letterlijk stoppen met wat je ook doet, is steeds de eerste stap die je zet wanneer het gaat om ‘mindful’ te leven. Zolang we niet -bewust- stoppen, worden we meegezogen in de maalstroom van het leven. Dan worden we geleefd in plaats van te leven.
Wanneer?
Het eenvoudige aan mindfull leven is dat het altijd kan. Je kunt namelijk ALTIJD STOPPEN. Vaak gaat ons leven zo snel dat we denken dat we geen tijd hebben. En wanneer we wachten met ‘stoppen’ tot we daadwerkelijk tijd hebben gaat het hoogstwaarschijnlijk nooit gebeuren. Het kan dus altijd en net zolang of kort als jij wilt.
Of het nou 3 minuten of 3 seconden is. Het gaat erom dat je het vooral BEWUST doet! 3 seconden om te onderbreken waar je mee bezig bent, te stoppen en er dan weer helemaal te zijn. Deze 3 seconden kunnen een wereld van verschil maken. Hou het in ieder geval realistisch. Het is beter om af en toe 5 minuten te mediteren (mindfulnessmeditatie) dan om je voor te nemen alle dagen een uur te nemen en er vervolgens niet aan toe te komen.
Waar?
Het belangrijkste hier is: hou het simpel. Je kunt altijd en overal even ‘stoppen’ (of zoals we het wel noemen ‘mediteren’). Het maakt het wel makkelijker als de de situatie om je heen ook vereenvoudigt en gaat zitten, liggen, staan of lopen op een plek waar niet onmiddellijk een beroep op jou wordt gedaan.
Hoe heilzaam en weldoend ook, stoppen is niet het doel op zich van mindfulnessmeditatie. Stoppen is een voorwaarde voor, een opstap naar, aandachtig aanwezig zijn bij wat nu hier is. “Milde open aandacht’ daar gaat het in meditatie om.
Aandacht verschuiven
De eenvoudigste (en tegelijkertijd moeilijkste) meditatie-instructie is: ga maar zitten en kijk maar wat er gebeurt. Zonder meer, zonder je aandacht ergens op te richten. Het is de meest complete instructie. Maar dit lijkt vaak wat doelloos en lastig om te doen omdat we van nature gewend zijn onze aandacht ergens op te richten. Vandaar dat het kan helpen om de volgende tips te onthouden:
- Richt je op je adem:
De adem volgen is veruit de meest gebruikte meditatietechniek. Je voelt in de eerste instantie hoe je in- en uitademt en merkt dan langzamerhand dat je aandacht hier afdwaalt. Dat maakt verder niets uit. Probeer steeds terug te keren naar je adem. (Let op; het gaat niet om het resultaat, maar om het leren bewust te zijn wat er met je gebeurt!) - Richt je op je lichaam:
Dit noem je in Mindfulness de ‘bodyschan’. Het maakt je lichaam als het ware ‘zichtbaar’. Veel mensen ontdekken hierbij hoe weinig ze eigenlijk van hun lichaam voelen. Het moet soms heel ver gaan voor ons lichaam echt de aandacht krijgt. Soms pas bij pijn of uitputting. Terwijl het lichaam heel goed signalen afgeeft. Je moet ze alleen leren (her)kennen. Tevens geeft ons lichaam ook prettige signalen af. Dan wordt je bevestigd in wat je ‘goed’ doet. Ook dit levert veel informatie. - Richt je op geluiden:
Luisteren naar de geluiden om je heen is een mooie oefening. Ook geluiden zijn voortdurend ‘in beweging’ en je weet nooit wat er komt. Geluiden zijn net als de adem; een soort van anker waar je telkens weer naar terug kunt gaan als je weer even bent afgedwaald met je gedachten. - Richt je op je gedachten en gevoelens:
Het zesde zintuig is volgens de boeddhistische psychologie onze geest; het zintuig waarmee we gedachten en gevoelens kunnen waarnemen. Je kunt weten wat je denkt en voelt. Dit is dan ook een vorm van ‘waarnemen’. Dus je kunt net zo goed je gedachten en gevoelens tot ‘object van aandacht’ maken. Als je in de bodyscan bij je rechtervoet bent en je door je eigen gedachten wordt afgeleid, verplaats je, zodra je dat merkt, je aandacht weer naar je rechtervoet. Omgekeerd kan het dus ook; als je je gedachten als ‘object van aandacht’ neemt en je wordt afgeleid door een gevoel (pijn of kriebel of onrust) in je rechtervoet, verplaats je, zodra je het merkt, je aandacht weer naar je gedachten.
Openheid
Openheid is het meest kenmerkende van een goede mindfulnessmeditatie. Het gaat er dus niet om op te stoppen met denken of voelen. Wat je oefening ook is, gedachten en gevoelens horen er gewoon bij. Op de voorgrond of op de achtergrond, het maakt niet uit.
Vaak hoor je iemand zich afvragen: “wat moet ik dan denken, wat moet ik voelen?” Dit soort vragen zijn niet belangrijk. Of het nu past of niet, of het nu mooie of minder mooie gedachten zijn, het maakt niet uit. Mindfulness is een radicale, eerlijke een welgemeende openheid voor wat nu is.
Mild zijn
Vaak beginnen mensen met mediteren in de hoop dat het iets voor hun problemen gaat doen. Dat het op zijn minst iets van de zorg van het leven gaat verlichten. Of dat ze minder stress ervaren. Door dit te bereiken is het vooral belangrijk mild te zijn richting jezelf en daarna richting je omgeving. Bedenk maar dat het feit dat je het verlangen hebt om een probleem op te lossen of een fijn(er) leven te willen leiden, geeft al aan dat je mild bent. Je zoekt zachtheid.
Wat je ook denkt, wat je gedachten ook zijn, of het nu wel of niet lukt om ‘goed’ te mediteren probeer daar met mildheid naar te kijken. Alles wat je doet en wat je probeert is immers goed. En juist dat proces van bewustzijn, die aanvaarding van wat er gebeurt, daar ligt de basis voor mindfulness leven.
Dagelijks tijd vrijmaken om de doe-modus te vervangen door de zijn-modus is een van de nuttigste geschenken die je jezelf kunt geven. Je cultiveert mindfull bewustzijn- je voedt het en houdt het makkelijk beschikbaar. Doe bij voorkeur een (korte) meditatie. Als dit niet mogelijk is of niet bij je past, zorg dan voor een activiteit die je niet doelgericht en met volle aandacht kunt doen. Geef jezelf voldoende tijd om de omschakeling te maken en de zijn-modus te ervaren.
Ervaar onze Hart- vaat- en Stresstest om te kijken of je wel wat mindfulness kan gebruiken!
Bron: Yogacentrum Innerwork Haarlem /www.allehaptonomen.nl/ Het lichaam liegt nooit, Ted Troost over haptonomie
