Vergroot je mentale weerbaarheid met optimisme

Vergroot je mentale weerbaarheid met optimisme

‘Veerkracht, optimisme, hoop en zelfvertrouwen helpen ons door een crisis.’

Zoals we al eerder schreven: veerkracht, optimisme, hoop en zelfvertrouwen helpen ons door een crisis. Maar wat houden deze vier eigenschappen precies in? En hoe kun je ze verder ontwikkelen zodat ze je werkelijk helpen jouw weerbaarheid te vergroten? We zijn vorige week gestart met het onderwerp ‘veerkracht’ en gaan nu een stapje verder door ons te richten op ‘optimisme’. Wat is het belang hiervan en hoe kun je optimisme verder ontwikkelen? Lees met ons mee:

“Als je je omringt met mensen die positief ingesteld zijn, zal je daar zelf gelukkiger van worden” _David Mezzapelle, Auteur van Contacious Optimism

Volgens onderzoeker en auteur David Mezzapelle is optimisme aan te leren. Zo onthulde hij zeven simpele gewoontes die ons daarbij mee op weg kunnen helpen. We nemen ze even met je door:

1. Wees dankbaar voor de (ogenschijnlijk) kleine dingen in het leven.
   

   Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat de activiteit waar mensen het meest gelukkig van worden, het uitdrukken van hun dankbaarheid is. Dankbaar zijn voor grote én kleine dingen in het leven is dan ook precies waar optimisten goed in zijn, zegt Mezzapelle. Vooral dat laatste lijkt belangrijk: “Wanneer je dankbaar bent voor de zon die ’s ochtends opkomt, of je kind dat lacht, dan maakt dat ook de grote dingen in het leven extra bijzonder.”

2. Steek tijd en energie in anderen
   

   Optimistische mensen zorgen er altijd voor dat ze een groot deel van hun tijd en energie kunnen besteden aan de mensen rondom hen. “Door de problemen van anderen met aandacht te behandelen, word je je bewuster van de dingen die goed lopen in je eigen leven”, zegt Mezzapelle.

3. Toon interesse in mensen om je heen.
   

   Gedeelde smart, is halve smart’, zo luidt het gezegde. En dat klopt, zo blijkt. Want horen dat andere mensen ook problemen ervaren, en dat het ze ook nog lukt om er goed mee om te gaan, sterkt onze hoop op een positieve uitkomst wanneer we zelf met problemen kampen.

4. Omring jezelf met positieve mensen.
   

   Wanneer je vooral met pessimistische personen omgaat, kan dat zijn enorm slopend zijn. Positieve mensen stralen echter energie uit, en dat werkt aanstekelijk.
   
   

5. Luister niet naar demotiverende meningen.
   

   “Wat mensen doen of zeggen, is altijd de reflectie van hun eigen realiteit, niet die van jou”, zegt Mezzapelle. Optimistische mensen slagen er dan ook in de – vaak negatieve – meningen en adviezen van anderen naast zich neer te leggen. “Laat je niet ontmoedigen door mensen die beweren dat je je doel niet kunt bereiken”, zegt hij. “Leg hun oordeel naast je neer, en luister naar je eigen verhaal.”

6. Wees vergevingsgezind.
   

   Hoewel dit vaak makkelijker gezegd dan gedaan is, zijn mensen die anderen kunnen vergeven voor hun fouten, over het algemeen gelukkiger. “De makkelijkste manier om vergevingsgezind te zijn, is je ervan bewust worden dat het verleden voorbij is”, zegt Mezzapelle. Laat het heden niet vergallen door dingen die in het verleden gebeurd zijn.

7. Zorg voor een glimlach op je gezicht.
   

   Het lijkt zo simpel en dat is het misschien ook wel; glimlachen creëert een positieve sfeer en werkt aanstekelijk. Wanneer mensen lachen, voelen ze zich automatisch gelukkiger, omdat er dan kleine dosissen serotonine zouden vrijkomen in de hersenen. Dat hormoon zorgt voor een gevoel van ‘algemeen welzijn’. Daarnaast zou lachen ook onze gezondheid ten goede komen. Een studie aan de universiteit van Kansas ontdekte dat door te glimlachen, zelfs al voelen we ons absoluut niet gelukkig, we ons lichaam beter kunnen wapenen tegen de impact van stress.

Natuurlijk lukt het niet altijd om bovenstaande tips als vanzelf dagelijks uit te voeren. Toch zul je versteld staan in hoeverre jouw manier van denken, een vaardigheid is die je aan kunt leren. Daarvoor is het vergroten van zelfinzicht belangrijk. We gaan dan ook even verder met het achterhalen wat jouw gedrag hierin is.

“Je hebt zelf meer invloed op hoe je situaties ervaart dan je vaak denkt.”_ aldus Ellen Rentenaar, coach, trainer en mediator.

Interne en externe attributie

Volgens de ‘attributietheorie’ zoeken we vaak naar oorzaken binnen of buiten onszelf. Bij ‘interne’ attributie zeg je tegen jezelf dat jij degene bent die invloed uitoefent. Bij ‘externe’ attributie leg je de oorzaak bij iets of iemand anders. Samen vormen deze twee de eerste dimensie van van attributie. Bijvoorbeeld: je krijgt een goede beoordeling op je werk en je hebt het gevoel dat je die ook verdient. Dat is stap 1. Maar wat is die beoordeling waard als je bang bent dat je bij het volgende project door de mand gaat vallen. Of dat andere collega’s misschien helemaal niet zo blij zijn met je werk? Daarom kent de attributietheorie nog twee dimensies: ‘Tijdelijk/permanent’ en ‘specifiek/globaal’.

Tijdelijk/permanent en specifiek/globaal

Het is dus de kunst om je bewust te zijn van al deze facetten. Wanneer je dit vertaald naar het eerdere voorbeeld van de goede beoordeling ziet dat er als volgt uit: wanneer je het idee hebt dat het je eigen verdienste is (intern), dat je vaker gewaardeerd wordt (permanent)en dat je niet alleen je baas maar ook je collega’s blij met je werk zijn (globaal), dan heb je er waarschijnlijk vertrouwen in dat je inzet de moeite waard is. Wie op deze manier alert is op zijn attributiestijl en positiever tegen situaties aan gaat kijken, ontwikkelt zijn of haar optimisme.

En ook al is het zo dat je toch geen of heel weinig invloed (extern) kunt uitoefenen, er weinig hoop is op verbetering (permanent) en ook al gaat het op alle fronten slecht (globaal), het toch zinvol is om optimistisch te blijven. In dat geval is of voelt optimisme wellicht niet realistisch, het helpt je wel om jezelf te blijven motiveren en om op zoek te gaan naar oplossing om uit die situatie te raken.

De Pessimist

Het tegenovergestelde van optimisme is pessimisme. Pessimisme is afkomstig van het Latijnse woord pessivum. Dit wil zeggen ‘het slechtste’. Meestal wordt gezegd dat iemand een pessimist is als hij of zij altijd verwacht dat de gebeurtenissen zich slecht zullen ontwikkelen. Pessimistische mensen wijten tegenslag vaak aan zichzelf (intern). Ze hebben het idee dat het altijd zo gaat (permanent) en zien het als iets wat op allerlei terreinen speelt (globaal).

De Optimist

Optimistische mensen zoeken de oorzaken van tegenslag extern (‘het is ook een lastige klus’), als tijdelijk (‘dit is misschien lastig, maar als het af is ben ik wel weer blij dat ik het gedaan heb’) en als iets specifieks (‘wiskunde is misschien niet mijn ding, maar ik ben wel goed in sport’).

Als je merkt dat je geneigd bent tot de pessimistische uitleg (intern, permanent en globaal), werk dan ook een typische optimistische reactie op een tegenslag uit; schrijf tijdelijke, specifieke oorzaken buiten jezelf op.

Deze benaderingswijze kun je tot op zekere hoogte eigen maken door er regelmatig bewust mee te oefenen. Je hoeft de optimistische uitleg niet direct te geloven, als je er maar aandacht aan geeft. Dan heeft het al een positief effect, hoe klein die in het begin ook lijkt. Oefening baart kunst! Een training of persoonlijke begeleiding kan je hier wellicht bij helpen. Simple Check werkt nauw samen met verschillende coaches en trainers die gespecialiseerd zijn in dit onderwerp en die graag preventief aan de slag willen. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie.

Bron:

1. Psychologie Magazine
2. Optimisme, Hoop, Veerkracht, Zelfvertrouwen van Matthijs Steeneveld; psycholoog, trainer en coach bij het Bureau voor Positieve Psychologie.
3. Contacious Optimism van Contacious Optimism