Vergroot je mentale weerbaarheid met hoop
Veerkracht, optimisme, hoop en zelfvertrouwen helpen ons door een crisis.
Wat houden deze eigenschappen die je crisisbestendig maken precies in? En hoe kun je die verder ontwikkelen? En dus je weerbaarheid vergroten?
Actief hopen
In de psychologie van hoop, concludeerde Amerikaanse hoogleraar psychologie Rick Snyder dat het veel effectiever is om actief te hopen. Daarvoor heb je twee dingen nodig:
- Ten eerste de positieve motivatie voor een bepaald doel: dat waar je op hoopt moet van waarde en van belang voor je zijn. Als dat niet het geval is, dan hoop je er ook niet echt op. Als je het wél van belang vindt, motiveert dat om ernaartoe te werken en versterkt het je wilskracht.
- Ten tweede: ideeën voor mogelijke routes om je doel te bereiken. Een concreet idee geeft als vanzelf meer vertrouwen dat je er kunt komen. Je bent dan ook optimistischer: je hebt het gevoel dat je invloed hebt.
“Hoop doet mensen over ellende heen kijken, en ook over allerlei tegenargumenten dat iets niet haalbaar zou zijn.’_aldus filosoof Paul van Tongeren.
Oefening: Hoopvolle routes uitstippelen
Hoop is een houding die je moet oefenen, net als het creëren van buikspieren. Je kunt de eigenschap ‘hoop’ bij jezelf stimuleren door te oefenen met het bedenken van routes die je uit een crisis leiden. Formuleer zogeheten toenaderingsdoelen: positieve dingen die je idealiter graag zou willen bereiken. En zeg vervolgens tegen jezelf dat het niet zozeer gaat om het bereiken van die doelen, maar om in de goede richting te komen.
Om te oefenen kies je een bestaande of een denkbeeldige vervelende situatie. Deze oefening kun je ook met andere mensen doen. Door samen te brainstormen, kom je vaak tot verrassende en goede ideeën en leer je van elkaar.
Een route uitstippelen in 4 stappen voor mentale weerbaarheid:
- Kies een concreet doel. Als bijvoorbeeld je werkgever failliet gaat, je vader dement wordt, of je ouders scheiden, heb je daar geen invloed op. Maar je kunt je wel afvragen wat jíj in deze situatie wilt bereiken. Waar ligt jouw behoefte en wat heb je daarvoor nodig?
- Neem een vel papier en schrijf linksonder ‘NU’ en rechtsboven je doel. Noteer vervolgens verschillende manieren waarop je dat doel zou kunnen bereiken, die je
route A, B, C, D, etc. noemt. Het hoeft in deze fase nog geen uitgewerkte plan te zijn. Censureer jezelf niet, elk idee is goed, ook al klinkt het nog zo bizar. - Maak een shortlist van de meest geschikte ideeën. Je kunt daarbij onderscheid maken tussen routes en losse acties. Een route bestaat uit een reeks van acties die je bij je doel brengen. Losse acties helpen je een stap in de goede richting.
- Denk zo concreet mogelijk na over de routes. Zo stimuleer je de hoop en word je aangezet om je plan ook echt uit te voeren.
Simple Check
Deze benaderingswijze kun je je tot op zekere hoogte eigen maken door er regelmatig bewust mee te oefenen. Je hoeft deze manier van benaderen niet direct echt te geloven, als je er maar aandacht aan geeft. Dan heeft het al een positief effect, hoe klein die in het begin ook lijkt. Oefening baart kunst! Een training of persoonlijke begeleiding kan je hier wellicht bij helpen. Simple Check werkt nauw samen met verschillende coaches en trainers die gespecialiseerd zijn in dit onderwerp en die graag preventief aan de slag willen. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie.
Bron:
- Psychologie Magazine
- Boek; Optimisme, Hoop, Veerkracht, Zelfvertrouwen van Matthijs Steeneveld; psycholoog, trainer en coach bij het Bureau voor Positieve Psychologie.
