Omgaan met een storing
Hoe ga je om met een lastige situatie waarin je, gevoelsmatig, geen invloed op uit kunt oefenen? Op gebeurtenissen die om ons heen gebeuren reageren we verschillend. Voor de meeste gebeurtenissen staan we wel open; we reageren daar dan proactief op en blijven in dat soort situaties ‘dicht bij onszelf’. Maar er zijn ook situaties die zo heftig voelen en dan kunnen we reageren door gewoonweg te ontkennen of de situatie te verdringen. Dit kost veel energie en we verliezen dan vaak het contact met onszelf; met andere woorden we raken uit balans. Je kent deze situaties vast wel, ze zijn er in alle vormen en maten: (werk)situaties waarin je het idee hebt dat je geen invloed hebt, of in ieder geval te weinig. Maar ook een relatie die wordt verbroken of een ontslag. De dingen lopen niet zoals jij het zou willen, maar je vindt geen manier om ze te veranderen. Vaak bestaat die manier ook niet. Hoe kan je er dan alsnog effectief mee omgaan?
Situaties met een storing
Die storing komt vaak van buitenaf. Je bent op weg naar een klant en je komt in de file te staan; je zit in een vergadering die niet lekker loopt; je groet een collega in de gang en krijgt geen respons. Het gevolg is ergernis, stress of boosheid. Je aandacht gaat er teveel naar toe waardoor je belemmert wordt in je effectiviteit. Die externe storingen zullen er altijd zijn. Dat valt niet te veranderen. Maar de manier waarop je er zelf mee omgaat, daar kan je zeker iets aan doen!
Persoonlijk leiderschap
De oplossing zit in de keuze die je zelf hebt. Hoe ga je met die tegenslag – die externe storing – om? Je kan ervoor kiezen om slachtoffer te zijn én je kan ervoor kiezen om de leiding te nemen. Met andere woorden; leiding nemen over hoe je zelf omgaat met de situatie. Kies je ervoor om de situatie te vergelijken met hoe het zou moeten zijn en te veroordelen ten opzichte van een (door jou bedacht) ideaal? Of kies je ervoor de situatie te accepteren en te erkennen dat zaken nou eenmaal niet altijd zo lopen als jij zou willen?
De Cirkel van 8
De Cirkel van 8 geeft inzicht hoe je je gedrag kan sturen in moeilijke situaties. De essentie van de Cirkel van 8 is dat je altijd een keuze hebt. Het is een bewustwordingsmodel waarmee je effectief met een bepaalde situatie om kan gaan.
Slachtoffer zijn of verantwoordelijkheid nemen
In het model staat de situatie met een storing centraal. Dat is het beginpunt. Vanuit die situatie kan je twee kanten op: naar de bovenste of naar de onderste cirkel. De onderste cirkel In de onderste cirkel denk en handel je vanuit wantrouwen, je stelt je op als slachtoffer; denken in problemen. Je blijft in je comfortzone, je valt in herhaling, blijft in je patronen en vertoont reactief gedrag. Dit is niet helpend, want de storing blijft bestaan en verergert vaak alleen maar. De bovenste cirkel In de bovenste cirkel denk en handel je vanuit zelfwaardering en zelfvertrouwen. Je toont persoonlijk leiderschap. Je neemt initiatief waardoor je meer energie krijgt; denken in mogelijkheden. Je bent creatief en vertoont proactief gedrag.
Let op: in de bovenste cirkel heb je ook last, pijn en verdriet. Het verschil is dat je verantwoordelijkheid neemt! Daarbij kan je niet altijd je gedrag aanpassen of alle storingen oplossen. Maar met de problemen die dwingend en dringend zijn, waar je echt last van hebt of waar anderen last van hebben, die kan je aanpakken.
"Een wijze kent zijn beperkingen, een dwaas niet!"
Slachtoffer
Kenmerkend voor deze cirkel is de focus op het verleden. Emoties hebben de overhand boven logisch en rationeel denken. Iemand voelt en gedraagt zich als het slachtoffer van de situatie. Herkenningspunten zijn:
- hopen en wachten;
- uitvluchten en excuses bedenken;
- zelfbeklag;
- anderen de schuld geven.
De volgende gedachten gaan dan parten spelen:
- ‘Oh, dit heb ik al eerder meegemaakt!’;
- ‘Ik weet precies hoe dit verder gaat!’;
- ‘Zie je wel, ik zei het toch!’.
Adequaat reageren
De eerste stap om adequaat te reageren is het accepteren van de situatie. De focus moet niet liggen op waarom de situatie nu afwijkt van eerdere ervaringen en verwachtingen, maar op de situatie zoals die nu is. Dat het afwijkt van wat wenselijk is, is niet belangrijk, dat is evident. De tweede stap is om te kijken naar wat de mogelijkheden zijn om de situatie te beïnvloeden. Door te kijken naar het hier en nu kun je acties bedenken waarmee je de situatie adequater kunt beïnvloeden dan via verzet.
Dit vereist de volgende krachtbronnen:
1. Doorzettingsvermogen; ok, ook al is het tot nu niet gelukt ik leg me er niet bij neer, ik ga door!
2. Flexibiliteit; als het zo niet lukt probeer ik het op een andere manier!
3. Moed; ik ga iets nieuws beginnen. En al heb ik geen idee hoe het moet en hoe het afloopt, ik ga ervoor!
Persoonlijk Leiderschap
Benutten van kansen
De essentie van de resultaatgerichte focus is de cirkel van verantwoordelijkheid. (Op ronde potjes passen geen vierkante dekseltjes en andersom.) Situaties en jijzelf vormen kansen om je doelen te bereiken. Kenmerkend voor deze cirkel is dat deze gericht is op het hier en nu. Op welke signalen in je omgeving kun je reageren? Richt je focus op datgene wat helpt om je doel te bereiken. Emoties staan niet in de weg. Ze kunnen zelfs aanleiding geven tot het gebruiken van je krachtbronnen.
Vergroten persoonlijk leiderschap en eigen regie
Niemand van ons neemt voortdurend verantwoordelijkheid of gedraagt zich altijd als slachtoffer. We cirkelen over de acht naar beide kanten. Als je in een situatie komt met een storing en je vindt de resultaten belangrijk dan heb je met deze Cirkel van Acht een belangrijk instrument in handen om je eigen reacties en gedrag te onderzoeken. Stel jezelf de volgende vragen:
- In welke cirkel handel ik?
- Wat is het effect?
- Wat wil ik?
Het waarnemen van je eigen beperkingen en daar verantwoordelijk voor nemen, maakt dat je deze beperkingen positief kunt inzetten. Vechten tegen je beperkingen kost energie en staat resultaat in de weg!
Simple Check biedt verschillende mogelijkheden om te werken aan jouw persoonlijk leiderschap. Wil je meer weten? Klik dan hier!
