Aandacht voor suiker!

Toegevoegde suikers zijn extra suikers, naast de van nature aanwezige suikers zoals deze zitten in granen, groenten, fruit en zuivelproducten. De voedingsindustrie is verantwoordelijk voor deze toevoegingen. De hoeveelheid suiker die de gemiddelde Nederlander zelf in zijn thee, koffie en yoghurt doet, valt in het niet bij de hoeveelheid suikers die de voedingsindustrie aan levensmiddelen toevoegt. Het belangrijkste motief voor de voedingsindustrie om levensmiddelen zoeter te maken is het verhogen van omzet.

Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) krijgt de gemiddelde Nederlander dagelijks ongeveer 120 gram suikers binnen. Daarvan zit 40 gram van nature in de belangrijke grondstoffen waarvan onze voedingsmiddelen zijn gemaakt, zoals granen, melk, groenten en fruit. Zo’n 10 gram is afkomstig van vruchtensappen en fruitconcentraten. Het grootste deel, zo’n 70 gram, bestaat uit toegevoegde suikers.

Suikers zijn zeker ongezond. Alleen is het wel zo dat wetenschappers niet precies kunnen aangeven hoe ongezond het voor het menselijk lichaam is. Ongeveer de helft gaat ervan uit dat suikers zo ongezond zijn, omdat ze leiden tot een snelle stijging van de glucosespiegel van het bloed. Dat verklaart waarom in grote onderzoeken mensen die veel suikers binnen krijgen vaker diabetes type 2 ontwikkelen dan anderen. Daarnaast zien ze een verhoogde kans op alzheimer en leververvetting. De andere helft van de wetenschappers vindt die studies niet overtuigend.

Beide kampen zijn het er wel over eens dat toegevoegde suikers dikmakers zijn, en diabetes type 2 helpen veroorzaken en dat suikers tandbederf veroorzaken.

Het Voedingscentrum wil nog niet aan richtlijnen over de hoeveelheid toegevoegde suikers in het dieet, maar drukt consumenten wel op het hart om die hoeveelheid niet te hoog te laten worden.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gaat een stapje verder en vindt dat maximaal 10% van de calorieën die we dagelijks binnenkrijgen afkomstig mag zijn uit toegevoegde suikers. Voor de gemiddelde Nederlander zou dat neerkomen op ongeveer 50 gram. Daar zit die gemiddelde Nederlander met zijn inname van 80 gram dus fors boven. En eigenlijk vindt de WHO die 10% nog te hoog. Mensen zouden nog gezonder worden als hun inname van toegevoegde suikers zou zakken onder de 5%, aldus de WHO. Iedereen die zich aan de strengere norm wil houden, zou niet verder mogen komen dan 25 gram.

Al veel eerder waarschuwden voedingswetenschappers voor de risico’s die kleven aan een dieet met te veel suikers. Zo schreef de Brit John Yudkin, ‘Pure, White and Deadly: The Problem of Sugar’ (1972). In deze periode werd er verder weinig aandacht aan besteed. Meer aandacht ging uit naar de risico’s van het eten van teveel vet. Dit komt voornamelijk doordat de Amerikaanse suikerindustrie, het wetenschappelijke beeld beïnvloedde door studies te financieren waaruit bleek dat niet suiker, maar vooral vet ongezond was. De manier waarop in elk geval de Amerikaanse suikerindustrie opereerde, doet denken aan de manier waarop de tabaksindustrie er tientallen jaren in slaagde te verdoezelen dat roken schadelijk is. Wetenschappers, overheden en gezondheidsorganisaties zijn zich hiervan bewust geworden en hebben hun opvattingen over suikers bijgesteld.

Volgens de Corporate Europe Observatory, een organisatie die onderzoekt hoe bedrijven het beleid van de EU proberen te beïnvloeden, geeft de Europese suiker-industrie jaarlijks €21 miljoen uit aan lobbywerk. De industrie wil waarschijnlijk vooral voorkomen dat Brussel gaat proberen om producten met toegevoegde suikers door extra belastingen duurder te maken, zodat Europeanen er minder van gaan eten.

Volgens Wageningse onderzoekers zitten in meer dan de helft van alle levensmiddelen toegevoegde suikers. Volgens het RIVM komt het merendeel van de toegevoegde suikers uit drie soorten voedingsmiddelen:

• zuiveldrankjes, frisdranken en sapjes,
• gebak en koekjes,
• snoep en zoet broodbeleg, zoals jam en hagelslag.

De drankjes bevatten verreweg de meeste suikers. Dit komt o.a. doordat vloeibare levensmiddelen niet zorgen voor een verzadiging. Een ander punt is dat de voedingsindustrie verschillende drankjes op de markt heeft gebracht met een gezond imago zodat consumenten niet beseffen dat ze (te) veel suikers bevatten, zoals diverse soorten drinkyoghurt, sapjes, sportdrankjes en energiedrankjes.

• Stop met suiker in koffie of thee. Als start kun je natuurlijk stoppen met suiker in je koffie of thee. Dit is dan een kleine stap in de goede richting. Omdat een schepje suiker ongeveer 2 gram weegt, is de bijdrage niet erg groot. Vervang frisdrank, vruchtensap e.d. door water, voeg eventueel wat munt, limoen of komkommer toe voor wat extra smaak.
• Vervang zuivel-drankjes en desserts met toegevoegde suikers door traditionele melk en karnemelk. Hetzelfde geldt voor zuivelproducten als vruchtenyoghurt en fruit-kwark. Vervanging van die producten door gewone yoghurt of gewone kwark levert winst op.
• Verminder het eten van koek en snoep. Het is lastig om hier een gezonde vervanging voor te vinden. Dat koek en snoepgoed veel suikers bevatten zal duidelijk zijn. Het is dikwijls onbegonnen werk daarvoor een vervanging te zoeken.
• Lees de etiketten van de levensmiddelen die je koopt. De voedingsindustrie maakt dit niet gemakkelijk, want het achterhalen of en hoeveel toegevoegde suikers een voedingsmiddel bevat is soms lastig. Toch kan het de moeite lonen. Aan sommige vleeswaren, sauzen en zelfs sommige ingeblikte groenten kunnen veel suikers zijn toegevoegd.

Drie vuistregels voor het herkennen van suiker op etiketten:

• Alle woorden die eindigen op ‘ose‘ (glucose, fructose, dextrose etc.)
• Alles woorden die ‘siroop‘, ‘honing‘ of ‘nectar‘ bevatten.
• En natuurlijk alles wat eindigt op ‘suiker’ (melksuiker, rietsuiker, basterdsuiker’). Op deze site vind je een lijst met maar liefst 77 synoniemen voor suiker.

Bron: Consumentenbond / mens-en-gezondheid.infonu.nl