Nationaal Preventieakkoord Alcohol, 11 tips die effectief zijn

Alcohol is een product wat al langer discutabel lijkt wanneer het gaat over het effect op onze gezondheid. Zowel positief als negatief. Voor wat betreft problematisch alcoholgebruik is o.a de ambitie, binnen het akkoord voor 2040 dat jongeren onder de 18 geen alcohol meer drinken en dat drinken tijdens de zwangerschap niet voorkomt.

Dit wil men bereiken door de risico’s van alcohol veel meer naar voren te brengen. Mensen bewust te maken van hun drinkgedrag en de gevolgen van alcohol op de gezondheid nog meer onder de aandacht brengen.

Tijd dus voor een update!

Het is geen populaire boodschap, maar alcohol is slecht voor ons. Van alle Nederlanders tussen de 15 en 64 jaar drinkt 80% regelmatig alcohol, dat is nogal een groot deel van de populatie¹. Hoe gevaarlijk is alcohol en hoe moeten we nu met alcohol omgaan?

Alcohol met mate

Zoals vaak wordt gezegd: geniet, maar drink met mate. Helaas gaat dit niet helemaal op. Nieuw wetenschappelijk onderzoek stelt dat er niet zoiets bestaat als verantwoord alcoholgebruik. Voedingshoogleraar Jaap Seidell predikt dat elk glas alcohol schadelijk is voor de gezondheid. Alcohol is dusdanig opgenomen in onze samenleving dat we het zijn gaan zien als een ‘onschuldige zonde’, niets lijkt minder waar. Dit wordt onderbouwd met cijfers over alcohol als oorzaak van kanker.

Zo wordt alcohol in verband gebracht met 10% van alle kanker bij mannen en 3% bij vrouwen. Daarnaast speelt alcohol ook vaak een rol bij verkeersongevallen (tussen de 10-25% van alle verkeersdoden) en huiselijk geweld. Naast deze lange termijn effecten is ook bewezen dat alcohol op korte termijn zorgt voor een slechter slaappatroon (mindere kwaliteit van slaap) en geheugenproblemen.

De wetenschap

Toch is de wetenschap niet eenduidig. Zo blijkt uit een meta-analyse van 34 onderzoeken (meer dan 1 miljoen participanten) naar de relatie tussen alcohol en sterfte dat een lage dosis alcohol (half glas per dag) in verband werd gebracht met een langer leven². Dit kan komen doordat licht alcoholgebruik het risico op hart- en vaatziekten verkleind ten opzichte van geen alcoholgebruik of zwaar alcoholgebruik³. Dit geldt voornamelijk voor rode wijn.

Let op, dit geldt alleen voor licht alcoholgebruik, voor mannen max 2 glazen per dag en vrouwen 1 glas per dag. Bij zwaar alcoholgebruik neemt de kans op hart- en vaatziekten juist toe. Tweede nuance die gemaakt moet worden is dat bij vrouwen de kans op borstkanker vergroot wordt door het drinken van alcohol. Hierbij gaat het al om 1 glas per dag. Dit komt weer overeen met het statement van de wetenschappers in bovenstaande alinea. Licht alcoholgebruik lijkt dus de kans op hart- en vaatziekten te verkleinen, het vergroot de kans op kanker.

Een kanttekening

Bij deze conclusie moet een kanttekening gemaakt worden. Wanneer we niet-drinkers, vergelijken met lichte/matige drinkers moeten we eens goed kijken wie dit zijn. Aangezien ze al eerder zagen dat 80% van de Nederlanders alcohol drinken en de meeste mensen nog goed functioneren in de samenleving kunnen we stellen dat de meeste mensen een lichte alcoholconsumptie hebben. De mensen die niet drinken maken deze keuze vaak bewust uit gezondheidsoverwegingen.

In deze groep zitten ook mensen die geen alcohol drinken omdat ze aan een chronische ziekte lijden of een alcoholverslaving hebben gehad en niet kunnen/mogen drinken. Dit heeft uiteraard ook invloed op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten en vroegtijdig overlijden. Dus de stelling dat alcohol de kans op hart- en vaatziekten daadwerkelijk verkleind kan hiermee wellicht ook van tafel worden geschoven.

Wat betreft de risico’s van alcohol op de gezondheid is dus geen complete eenduidigheid, er zijn een aantal zaken die wel zeker zijn:

1. Alcohol is schadelijk tijdens de zwangerschap
2. Als je alcohol drinkt, beperk dit dan tot maximaal 1 glas per dag voor vrouwen en maximaal 2 glazen per dag voor mannen.
3. Alcohol vergroot de kans op geweldsincidenten, ongelukken, suïcide en kanker.
4. Pas op met alcohol als je familieleden hebt met een alcoholprobleem/verslaving. Dit kan betekenen dat je vatbaarder bent voor het ontwikkelen van problematisch alcoholgebruik.
5. Ben je ziek? Drink even geen alcohol. Je lichaam heeft het dan al druk met het herstellen, alcohol drinken kan dit proces vertragen.

Heb je na al deze informatie besloten om toch wat te minderen of te stoppen met alcohol drinken? Jellinek, de specialist in preventie van alcohol- en drugsmisbruik heeft tips om alcoholgebruik te verminderen.

11 tips Nationaal Preventieakkoord Alcohol:

• Drink matig: Drink geen alcohol of in ieder geval niet meer dan één glas alcohol per dag. En houd minimaal twee alcoholvrije dagen per week. Houd je gebruik een keer een maand bij, dit kan voor veel inzicht zorgen.
• Drink alleen in je vrije tijd: Drink niet tijdens sport, school, werk of als je aan het verkeer moet deelnemen.
• Drink water als je dorst hebt: Alcohol stimuleert de vocht-afdrijving en maakt je alleen maar meer dorstig. Drink water voor de dorst en alcohol voor het ‘lekkere’. Drink tussen de alcoholische drankjes ook zo nu en dan een glas water.
• Drink voor ontspanning: Drink voor plezier en ontspanning en niet om stress of achterliggende problemen weg te drinken.
• Heb als laatste je glas leeg: Let erop dat je niet iedere keer als eerste je glas leeg hebt. Kijk naar het tempo van je mede-drinkers en probeer een keer als laatste je glas leeg te hebben.
• Zeg eens ‘nee’: Zeg af en toe eens nee en drink niet omdat iemand weer een rondje geeft.
• Combineer niet: Drink geen borrel en bier tegelijk en combineer alcohol ook niet met andere drugs.
• Alcohol en verkeer kan niet samen: Drink niet als je nog moet rijden (wie is de BOB?). Spreek van tevoren af wie rijdt en dus niet drinkt.
• Alcohol en zwangerschap: Drink niet als je zwanger wilt worden of zwanger bent.
• Begin niet voor je 18e met alcohol drinken: Op jonge leeftijd drinken brengt extra risico’s met zich mee.
• Wissel af: Je kunt met jezelf afspreken dat je na een glas alcohol altijd eerst een glas water of iets anders non-alcoholisch drinkt. Zo wissel je alcohol en non-alcoholische drankjes af.

Het moet minder vanzelfsprekend worden dat alcohol erbij hoort, waar je ook bent. Dus minder vaak drinken en minder veel. We hopen dat wij hier een bijdrage in kunnen leveren. Simple Check helpt je graag bij het ontwikkelen van jouw bewustwording. Door onze Health Check krijg je inzicht in een aantal belangrijke onderdelen van jouw fysieke gezondheid.

Maar wij gaan verder. Wil je meer weten over wat Simpel Check kan doen voor jou en jouw organisatie op het gebied van gezondheid en vitaliteit? Neem dan contact met ons op. Zoals gezegd gaan de afspraken in het akkoord over overgewicht, alcohol en roken. Het aantal maatregelen is behoorlijk omvangrijk, en varieert van sport tot kooklessen op scholen. Wil je meer weten? Lees het hier.

Bronnen:

1. Jellinek, 2017
2. Di Castelnuovo A, Constanzo S, Bagnardi V, Donati MB, Iacoviello L, de Gaetano G. Alcohol dosing and total mortality in men and women. Arch Intern Med. 2006; 166:2437-2445.
3. Kloner, R. A., & Rezkalla, S. H. (2007). To drink or not to drink? That is the question. Circulation, 116(11), 1306-1317.
4. Cao, Y., Willett, W. C., Rimm, E. B., Stampfer, M. J., & Giovannucci, E. L. (2015). Light to moderate intake of alcohol, drinking patterns, and risk of cancer: results from two prospective US cohort studies. Bmj, 351, h4238.
5. Jellinek, 2015