Moeite met ‘nee’ zeggen
Natuurlijk moeten we allemaal wel eens iets doen waar we geen zin in hebben of waar we zelf niet veel aan hebben. Daarnaast is ene verzoek makkelijker af te wijzen dan het andere. Het wordt echt lastig als het vanzelfsprekend lijkt dat je ja zegt, als iemand smeekt of blijft aanhouden (aandringt) en je het gevoel geeft dat je geen keuze meer hebt.
Dan moet je wel sterk in je schoenen staan om nee te kunnen zeggen. Ongemerkt heb je misschien zelfs al toegegeven en zo krijg je later spijt. Hierdoor kan het zo zijn dat jij de ander (die iets van je vraagt) verwijten maakt, terwijl het uiteindelijk jouw verantwoordelijkheid is en blijft om ‘nee’ te zeggen.
5 tips om vaker nee te zeggen:
1- Je mág nee zeggen op een verzoek Het is belangrijk om dit vaker tegen jezelf te zeggen; wees je hier dus van bewust. Het is niet voor niets een ‘verzoek’! Je mag weigeren zonder jezelf te verantwoorden, zonder opgaaf van reden, zonder verklaring te geven. Soms gaat jouw reden de ander ook helemaal niet aan!
2- Neem bedenktijd Train jezelf om bij elk verzoek om (even) bedenktijd in te lassen. Wat je eerste impuls ook is. Geef als het ware een standaard antwoord door je antwoord te beginnen met de zin ‘Ik ga her even over nadenken en kom er (..) bij je op terug.’ Het is wel belangrijk om direct af te spreken wanneer je jouw reactie laat weten.
Desnoods vraag je een kwartier de tijd. De bedenktijd geeft je de mogelijkheid om te bedenken wat je echt wilt en om af te wegen: als ik hier ja tegen zeg, waar zeg ik dan nee tegen? Wat levert het mij op als ik ja zeg? En wat levert het mij juist op als ik nee zeg? Als je er niet uitkomt bespreek de vraag dan over met iemand uit jouw directe omgeving die jou goed kent en die je vertrouwt.
3- Let op de manier waarop je ‘nee’ zegt Past deze manier bij je? En komt het op de juiste manier over? Let op de volgende punten:
- Zeg altijd eerst nee, geef daarna een korte toelichting.
- Draai er niet omheen.
- Zeg het op een aardige toon; en met een zachte uitdrukking op je gezicht. Als je toch geïrriteerd bent zeg dan dat je het lastig vindt om nee te zeggen. ‘Ik merk dat ik het lastig vindt om nee te zeggen, maar ik heb er goed over nagedacht en doe het toch niet.’
- Kijk de ander aan.
- Bedenk goed of je uitleg (toelichting) wilt geven. Dit kan namelijk leiden tot discussie en dat levert niets op.
- Als je de toelichting geeft houd het dan kort en helder en wanneer je merkt dat je jezelf gaat herhalen, geef dit dan ook aan.
- Laat ruimte voor teleurstelling bij de ander. De ander mag hopen dat je ja zou zeggen. Deze teleurstelling is niet jouw verantwoordelijkheid!
- Als iemand blijft aandringen, of wanneer je merkt dat het niet lekker voelt, is het soms goed om jouw gevoelens te benoemen. Bijvoorbeeld:’ik vind het vervelend dat……’ of ’ik doe erg mijn best om af en toe wat grenzen aan te geven, en dit is zo’n moment.’
4- Gebruik de ‘kapotte-grammofoonplaat-methode’ Dus als een plaat die ‘blijft hangen’. Deze methode werkt vooral wanneer de ander blijft aandringen. Het enige wat je hiermee doet is je ‘nee’ en de (korte) uitleg herhalen. Zonder de irritatie, bijna stoïcijns waardoor er minder emotie bij komt en het dus ook minder energie kost.
Bedenk bijvoorbeeld bij deze methode; ‘Aha, hier had ik al rekening mee gehouden, en ik kan hier inmiddels goed mee om gaan!’ Hiermee hou je de verantwoordelijkheid bij jezelf. Blijf herhalen: ‘Nee,het spijt me, daar heb ik geen tijd voor’… (Nee, zoals ik al zei, daar heb ik echt geen tijd voor).
5- Deel je motivatie met je vrienden of collega’s Je kunt er van uitgaan dat echte vrienden het juist waarderen wanneer je laat zien dat je goed voor jezelf weet te zorgen. Ze kennen je inmiddels echt wel als iemand die vaak (te vaak misschien) voor een ander klaar staat. In het begin zullen ze wellicht verbaasd of zelfs teleurgesteld zijn maar dat komt dan vooral omdat zij het niet van jou gewend zijn.
Dat is niet jouw zorg of verantwoordelijkheid. En vertel ze dat je nee zegt omdat je er goed over na hebt gedacht en dat je beslissing dus weloverwogen is. De nee is dan heel duidelijk een nee die niet veel met de ander te maken heeft maar vooral met je eigen gevoel en energie.
Het kan voorkomen, nadat je ‘nee’ hebt gezegd, dat je alsnog een ‘schuldgevoel’ krijgt. Accepteer dit van jezelf. Bevecht het niet maar zie het als een kant van jou die het juist graag goed wil doen voor anderen; je sociale drijfveer. Het is belangrijk hier verder geen aandacht aan te geven door je hieraan te gaan irriteren of het gevoel te te onderdrukken. Accepteer dat dit bij je hoort. Het is slechts een onderdeel van wie je bent. _aldus Ellen Rentenaar, coach bij Simple Check
Oefening om vaker nee te zeggen
Stap 1. Maak een ‘Ik zeg nee’ top 5. Pak pen en papier en schrijf jouw ‘Ik zeg nee top 5’op. Dit mag natuurlijk ook een top 3, of een top 10 zijn; zo kun je nu al beginnen met ‘leren’ nee te zeggen. Dit zijn dingen waartegen je vaker nee wil zeggen. Doe het zo concreet mogelijk; start elke zin met: ‘Ik wil niet langer…’.
Bijvoorbeeld: ‘Ik wil niet langer altijd maar ja zeggen als mij wordt gevraagd te helpen met de verhuizing van mijn vriend(in)’. Of: ‘ik wil niet langer ja zeggen als mijn collega mij aan het einde van de middag vraagt of ik nog snel even voor morgen een rapport wil afmaken’.
Stap 2. Bedenk vervolgens waarom je geen nee zegt in deze situaties. Vind je je vrienden of je werk zo leuk dat je er alles voor wilt doen? Of ben je bang dat anderen je niet aardig vindt als je nee zegt? Wat komt vaker voor op het moment dat je geen nee zegt? Dit laatste komt vaak voor. Ook hebben veel mensen het gevoel dat nee zeggen tegen iemand egoïstisch overkomt. Of misschien voel je jezelf dan schuldig?
Stap 3. Oefen nu hoe je het beste nee kunt zeggen. Als je voor jezelf helder hebt in welke situaties je het lastig vindt om nee te zeggen en waarom je dat zo lastig vindt, dan kun je gaan oefenen. Letterlijk, voor de spiegel. Of je begint met het uitschrijven van hoe je het zou willen zeggen. Begin met ‘nee’ en geef daarna zo helder mogelijk weer waarom je iets liever niet wilt doen. Stel de situatie die je lastig vindt voor en zeg vervolgens eens hardop een paar keer ‘nee’!
Het klinkt misschien raar, maar dit kan echt nuttig zijn. Zie het als oefenen. Misschien merk je wel dat je een drempel over moet om hardop nee te zeggen. En lucht het op wanneer je het doet, ook al is er nu niemand bij. Durf het uit, wees trots op het feit dat je goed voor jezelf zorgt en kies je moment bewust! Succes!
Wil je graag in contact komen met een van onze coaches die het Stress management coaching traject aanbied? Neem contact op met ons team!
Bron:
Fonds Psychische Gezondheid
https://www.arboportaal.nl/onderwerpen/werkdruk
